Erzurum’un sektörel ihracat en’leri açıklandı

Erzurum’dan 2024 yılı Temmuz ayında 7,8 milyon dolar olan ihracat değeri 2025 yılı Temmuz ayında yüzde 44,8’lik düşüşle 4,3 milyon dolar olarak gerçekleşirken; 2025’in yedi ayındaki ihracat değeri ise yüzde 40,5’lik düşüşle 34,0 milyon dolardan 20,2 milyon dolara indi.

ERZURUM TEMMUZ 2025 DÖNEMİ

TİM 2025 Temmuz ayı iller sektörel ihracat performanslarını paylaştı. Erzurum’dan 2025 yılının Temmuz ayında 13, Ocak – Temmuz döneminde ise 18 sektör ihracat kaydetti. 2024 Temmuz dönemine göre 8 sektörün ihracatı artarken 11 sektörde düşüş görüldü.

EN YÜKSEK DEĞERDE İHRACAT YAPAN 5 SEKTÖR

2025 yılı Temmuz ayında en çok değerde ihracat gerçekleştiren 5 sektör Su ürünleri, Kimyevi Maddeler, Demircilik. Elektrik ve Çimento grupları oldu. Yılın 7 ayında ise en yüksek değerde ihracat Su Ürünleri, Çimento, Hububat, Kimyevi Maddeler ve Demircilik gruplarında kaydedildi.

SEKTÖRLERİN İHRACAT PAYI

Erzurum’da 2025 Temmuz döneminde en yüksek değerde ihracat gerçekleştiren sektörlerin il toplam ihracat değerindeki payı Hububatta yüzde 16,45, Çimentoda yüzde 15,95, Kimyevi Maddelerde yüzde 28,16, Demir ve Demir Dışı Metallerde yüzde 5,9, Su ürünlerinde yüzde 20,74 olarak hesaplandı.

ARTIŞ KAYDEDEN SEKTÖRLER

TİM verilerine göre Erzurum’da 2024 Temmuz ayına göre 2025 yılı Temmuz döneminde 8 sektör ihracatında artış görüldü. Artış kaydeden sektörler Su ürünleri, Madencilik, Tekstil, Meyve Sebze Mamulleri, Çimento, Hububat, Kuru meyve ve Mobilya grubu olarak kaydedildi

ARTIŞ ORANLARI

2024 yılı Temmuz ayına göre en yüksek ihracat değeri artış oranı yüzde 501,1 ile Su ürünleri grubunda kaydedildi. Artış oranları Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünlerinde yüzde 31,5, Kuru meyva ve mamulleri grubunda yüzde 5,7, Madencilikte yüzde 241,9, Hububatta yüzde 11,2, Tekstilde yüzde 93,2, Meyve Sebze mamüllerinde yüzde 64.3, Mobilyada yüzde 4.9 oldu.

DÜŞÜŞ KAYDEDEN SEKTÖRLER

2025 yılında önceki yıla göre 11 sektör ihracat değerinde düşüş görüldü. Düşüş oranları; Elektrikte yüzde 50,5, Demircilik sektöründe yüzde 43,2, Otomotiv Grubunda yüzde 40,8, Çelik’te yüzde 54,2, Dericilikte yüzde 75,6, Hazırgiyimde yüzde 67,8, Halı’da yüzde 78,0, Makinada yüzde 73,2, İklimlendirmede yüzde 78,4, Fındık ve mamüllerinde yüzde 100 olarak değerlendirildi

TEMMUZTA 13 SEKTÖR İHRACAT YAPTI

Temmuz döneminde Kimyevi maddeler gurubu 2.7 milyon dolarla en yüksek ihracat değerine ulaştı. Ay içinde sektörlerin ihracat değerleri; Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 435,09,  Demir ve Demir Dışı Metaller 258,89,  Elektrik ve Elektronik 254,60,  Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri 186,82,  Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 183,68,  Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri 115,19,  Tekstil ve Hammaddeleri 108,46,  Makine ve Aksamları 24,34,  İklimlendirme Sanayii 19,64,  Çelik 8,80,  Otomotiv Endüstrisi 6,67,  Madencilik Ürünleri 5,89 bin dolar oldu.

7 AYDA 18 SEKTÖR İHRACAT YAPTI

Erzurum’dan yılın 7 ayında ayda en fazla ihracat değerine 5.7 milyon dolarla Kimya ürünleri sektörü ulaştı. Çimento grubu 3,2 milyon, Hububat sektörü 3,3 milyon, Su ürünleri grubu 4.2 milyon, Demircilik sektörü 1.1 milyon dolarlık ihracat yaptı.

Diğer sektörlerin ihracat değerleri; Elektrik ve Elektronik 768,58,  Tekstil ve Hammaddeleri 522,44,  Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri 344,83,  Makine ve Aksamları 251,84,  Çelik 248,06,  Madencilik Ürünleri 219,05,  İklimlendirme Sanayii 123,46,  Kuru Meyve ve Mamulleri  38,10,  Hazırgiyim ve Konfeksiyon 37,70,  Otomotiv Endüstrisi 20,50,  Meyve Sebze Mamulleri 7,26,  Halı  2,55,  Deri ve Deri Mamulleri 2,18 bin dolar olarak aktarıldı.

TÜRKİYE'NİN AYLIK İHRACATI TEMMUZDA İLK KEZ 25 MİLYAR DOLARA ULAŞTI

En çok ihracat yapan sektörler sıralamasında otomotiv 3,8 milyar dolarla liderliğini devam ettirdi. Kimyevi maddeler 3,4 milyar dolarla ikinci, hazır giyim 1 milyar 580 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı.

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: Temmuz ayında ihracatta elde ettiğimiz 2,5 milyar dolarlık artışın neredeyse tamamının otomotiv ve kimya sektörlerimizle pariteden kaynaklandığını görüyoruz. Şikâyetçi değiliz ama istikrarlı ve sürdürülebilir artış için tüm sektörlerimizi oyuna dahil etmemiz gerekiyor.

Türkiye, temmuzda 25 milyar dolarla en yüksek aylık ihracat değerine ulaştı. 2025'in Ocak-Temmuz döneminde yedi aylık ihracat 156 milyar dolara, son 12 aylık ihracat ise 269,5 milyar dolara yükseldi.

Temmuz ayı ihracat verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe tarafından Samsun'da açıklandı.

TİM Başkanı Mustafa Gültepe, konuşmasında 280 milyar dolarlık ihracat hedefiyle başladıkları 2025'in ilk yarısını beklentilerininin altında bir performansla tamamladıklarını hatırlattı. Paritenin katkısıyla yılın ikinci yarısına hızlı bir başlangıç yaptıklarını belirten Gültepe, şöyle devam etti:

“Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, temmuzda 25 milyar dolarla bugüne kadarki en yüksek aylık ihracat değerine ulaştık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11 artıdayız. Ocak-Temmuz döneminde yedi aylık ihracatımız 156 milyar dolara, son 12 aylık ihracatımız ise 269,5 milyar dolara ulaştı. Yedi aylık ihracatta yüzde 5,1, yıllıklandırılmış ihracatta yüzde 3,1 artıdayız. Temmuz ayında hizmet ihracatımızın 11,8 milyar dolar civarında geleceğini tahmin ediyoruz. Sektörler özelinde baktığımızda otomotiv 3,8 milyar dolarla liderliğini sürdürdü. Otomotivi, 3,4 milyar dolarla kimyevi maddeler, 1 milyar 580 milyon dolarla hazır giyim, 1 milyar 570 milyon dolarla elektrik ve elektronik ve 1,4 milyar dolarla çelik takip etti. Toplamda 17 sektörümüz ihracatını artırırken 9 sektörümüz eksi yazdı. En çok ihracat yapan beş ilimiz İstanbul, Kocaeli, Ankara, Bursa ve İzmir şeklinde sıralandı. Ankara, Bolu, Çankırı, Edirne ve Muğla bugüne kadarki en yüksek aylık ihracat değerlerine ulaştı. Temmuzda bin 180  firmamız ilk kez ihracat gerçekleştirdi. Paritenin ihracatımıza katkısı ise 825 milyon dolar oldu. Böylece paritenin son üç aydaki katkısı 1,6 milyar dolara ulaştı. En çok ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Birleişik Arap Emirlikleri ve İtalya şeklinde sıralandı. 52 ülkede yüzde 50'nin, 107 ülkede yüzde 10'un üzerinde artış kaydettik. Genel tabloda ise 137 ülkeye ihracatımızı artırdık.”

İHRACATIMIZI HER AY ÇİFT HANELİ BÜYÜTEBİLMELİYİZ

Temmuz ayında ihracatta elde edilen yüzde 11'lik artıştan büyük bir mutluluk duyduklarını vurgulayan Mustafa Gültepe, orta ve uzun vadeli hedeflere ulaşabilemeleri için her ay aynı başarıyı elde etmek durumunda olduklarını söyledi. Çift haneli büyümenin yolunun tabana yayılan,tüm sektörlerin pozitif katkı verdiği bir ihracat kurgusundan geçtiğini vurgulayan Gültepe, şunları söyledi:

“Oysa Temmuz ayındaki yüzde 11'lik artış daha çok konjonktürel nedenlerden kaynaklanıyor.

Geçen ay ihracatımızı otomotiv ve kimya sektörlerimizin domine ettiğini görüyoruz. Hesap ortada:

Otomotivde yüzde 23, kimyada yüzde 33 artış var. Temmuz ayındaki 2,5 milyar dolarlık artışın yaklaşık 1,6 milyar doları bu iki sektörden geldi. Paritenin de 825 milyon dolarlık bir katkısı var.

Yani temmuzdaki 2,5 milyar dolarlık artışın neredeyse tamamı otomotiv ve kimya sektörümüzle pariteden kaynaklandığını görüyoruz. Şikâyetçi değiliz, ama istikrarlı ve sürdürülebilir artış için tüm sektörlerimizi oyuna dahil etmemiz gerekiyor. Bunun da yolu zayıflayan rekabetçiliğimizin yeniden güçlendirilmesinden geçiyor. Merkez Bankası'nın Temmuz toplantısında gerçekleştirdiği 300 baz puanlık faiz indirimini bu anlamda olumlu bir adım olarak değerlendiriyoruz. Faiz indirimi ve yüzde 3'lük döviz dönüşüm desteğinin üç ay uzatılmasındaki desteği için Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan'a teşekkür ediyorum.”

REKABETÇİLİKTE 2-3 YIL ÖNCESİNE DÖNEBİLİRSEK ABD PAZARINDA FIRSAT YARATABİLİRİZ

ABD'nin yeni vergi tarifelerini de değerlendiren Gültepe, Trump yönetiminin Türkiye'ye uyguladığı ek gümrük vergisini son dakikada yüzde 10'dan yüzde 15'e çıkarmasının, talihsiz bir adım olduğunu söyledi. Gültepe, “Biz, her şeye rağmen ABD pazarındaki payımızı artırmaya odaklıyız. Rekabetçilikte 2-3 yıl öncesinin koşullarına dönebilirsek ABD pazarında kısmi avantajımızı fırsata dönüştürebiliriz.

Elbette ABD ile ticaret diplomasimizin de çok yönlü ve kararlı şekilde sürdürülmesi büyük önem arz ediyor.” dedi.

TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK AYLIK İHRACAT REKORU KIRILDI

İhracat verilerini de açıklayan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, temmuzda 25 milyar dolarlık ihracatla şimdiye kadarki en yüksek aylık ihracat değerine ulaşıldığını duyurdu.

Turkuvaz Medya tarafından düzenlenen, "Türkiye İhracat Seferberliği Programı"nın 14. ayağı 2 Ağustos 2025, Cumartesi günü T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat'ın teşrifleriyle gerçekleşti. İhracatta 2025 yılı değerlendirmesi, beklentileri ve finansmanda yeni yolların değerlendirildiği bu etkinlikte, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat görüşlerini paylaştı.

CUMHURİYET TARİHİNİN EN YÜKSEK İHRACAT REKORU

Bakan Ömer Bolat, 2025 Temmuz ayıyla birlikte tüm zamanların en yüksek mal ihracatı rekorunun kırıldığını belirterek, "Bir ayda ulaşılan en büyük ihracat hacmi 25 milyar dolar oldu. Geçen yıl temmuz ayında bu rakam 22,5 milyar dolardı. Bu da demek oluyor ki 2,5 milyar dolarlık ek ihracat gerçekleştirilmiş oldu. Bu artış oranı yüzde 11'e denk geliyor. Söz konusu 2,5 milyar dolarlık artış, son 1 yıllık toplam ihracatımıza da aynı oranda katkı sağladı. Haziran ayı ise Kurban Bayramı nedeniyle 20,5 milyar dolar seviyesinde kalmıştı. Dolayısıyla bir önceki aya kıyasla 4,5 milyar dolarlık bir yükseliş söz konusu" diye konuştu.

"YILIN 7 AYININ 6'SINDA MAL İHRACATIMIZ YÜKSELDİ"

 İhracat verileri hakkında detaylı bilgilendirmede bulunan Bakan Bolat, "Bu yılın ilk 7 ayının 6'sında ihracatımız artış göstermiş durumda. Daha önce Haziran 2022, Mart 2023 ve Mayıs 2024'te rekor seviyelere ulaşmıştık. 14 ay önce ilk kez 24 milyar doları yakalamıştık. Mayıs 2025'te 25 milyar dolara yaklaşmış, 24 milyar 800 milyon doları görmüştük. Temmuz 2025'te ise bu kez tam 25 milyar dolara ulaşmayı başardık. Bundan sonraki hedefimiz inşallah aylık 26 milyar dolara varmak olacak. Bunun için bakanlık, hükümet ve tüm ihracatçılar olarak yoğun bir şekilde çalışacağız. Yılın 7 ayının 6'sında mal ihracatımız yükseldi. Temmuzda ithalatın artış temposu da düştü. Bu da dış ticaret açığında gerilemeye yol açtı. 2024'ün ilk 7 ayına baktığımızda en güçlü artış oranı temmuzda kaydedildi. Geçtiğimiz ayki artış yüzde 11 oldu. Bu, temmuz ayları içinde en yüksek seviyeyi ifade ediyor. Haziranda bu oran yüzde 7,9, nisanda ise yüzde 7,7 idi. Böylece 22,5 milyar doların üzerine 2,5 milyar dolar daha eklenerek aylık mal ihracatında 25 milyar dolara ve yüzde 11'lik yükselişe ulaşılmış oldu. Döviz kuru ve takvim etkisi kısmen pozitif olsa da asıl etki, bu yıl özellikle mart ayından itibaren ihracatın yukarı yönlü bir seyir izlemesi ve sanayi üretimine katkıda bulunmasıdır. Bu kapsamda parite kaynaklı 831 milyon dolarlık bir artı değer oluştu. Ancak benzer şekilde ithalatta da 700 milyon dolarlık bir parite kaynaklı yükseliş yaşandı. Böylece net katkı 130 milyon dolarda kaldı. Temmuz ayında elde edilen yüzde 11'lik artış, ihracat artış ivmesinin sürdüğünü göstermektedir" ifadelerini kullandı.

 "ENERJİ ÜRÜNLERİNDE TEMMUZDA YÜZDE 11'LİK YÜKSELİŞ SÖZ KONUSU"

 Yıllık bazdaki ihracat rakamlarının umut verici olduğunu söyleyen Bakan Bolat, "Altın ihracatında yüzde 40'lık bir düşüş gerçekleşirken, enerji ürünlerinde temmuz ayında yüzde 11'lik bir yükseliş söz konusu. Ocak ile temmuz arasındaki ihracat toplamına baktığımızda, yüzde 5,2 oranında artışla 156,4 milyar dolara ulaştık. Geçen yılın aynı döneminde bu miktar 148,7 milyar dolardı. Böylece ilk 7 ayda 7,7 milyar dolarlık bir artı değer oluştu. Bu da aylık ortalamada 1,1 milyar dolar demek. Kalan 5 ayda aynı tempoyu koruyabilirsek yılı en az yüzde 5 ihracat artışıyla kapatmayı hedefliyoruz. Son 26 ayın 19'unda aylık bazda ihracat artışı sağladık. Temmuz itibarıyla son 12 ayda ülke tarihimizin en büyük mal ihracat hacmine erişmiş olduk. Yıllık toplamda 270 milyar dolara çok yaklaştık, şu an 269,4 milyar dolardayız. Temmuzda yapılan 2,5 milyar dolarlık ek ihracatla yıllık büyüme oranımız yüzde 3,1'e çıktı. Böylece yıllık bazda 8 milyar dolarlık ek gelir oluştu. Allah izin verirse yılı tamamladığımızda yüzde 5'in altına düşmeden yıllık 12 milyar dolarlık ek mal ihracatı kazandırmış olacağız" dedi.

 "DIŞ TİCARET AÇIĞINI 90 İLA 95 MİLYAR DOLAR BANDINDA TUTMAYI HEDEFLİYORUZ"

 Dış ticaretteki açığın da olumlu seyrettiğini vurgulayan Bakan Bolat, "Temmuz ayında ithalat 31,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yüzde 5,4 oranında yükseliş var; ihracat yüzde 11 artarken ithalat artışı yüzde 5,4'te kaldı. Doğal gaz ithalatı ve fiyatları, altın ithalatındaki yükseliş ve otomotiv ithalatındaki artış, ithalat kalemini olumsuz yönde etkiliyor. Ayrıca ay sonunda yaklaşık 600 milyon dolarlık uçak alımı da eklendi. Buna rağmen ithalat dengesi makul düzeyde ilerliyor. Sonuç olarak temmuzdaki dış ticaret açığı 6,4 milyar dolar oldu. Bu rakam geçen yılın temmuzundaki 7,3 milyar dolara kıyasla yüzde 12 gerileme anlamına geliyor. Son 9 ayın en düşük dış ticaret açığı kaydedildi. Bu da olumlu bir tablo çiziyor. İhracatın ithalatı karşılama oranı da sevindirici bir seviyeye geldi ve yüzde 80 sınırına dayandı. Oran 79,53 oldu ve geçen yılın temmuzuna göre 4 puanlık bir artış var. Bu da son 9 ayın en yüksek karşılama oranı anlamına geliyor. Son 26 ayın 15'inde dış ticaret açığında azalma sağladık. Ocak-temmuz dönemi verilerinde ihracatta yüzde 5,2'lik artış, ithalatta ise yüzde 6,9'luk bir artış yaşandı. Açık tarafında ise yüzde 12'lik bir artış söz konusu oldu. Böylece ilk 7 ayda yaklaşık 56 milyar dolarlık bir açık oluştu. Özellikle temmuzdan itibaren açığın artış hızında bir yavaşlama gözlemleniyor. Önümüzdeki aylarda da bu eğilimi sürdürmeyi amaçlıyoruz. Dış ticaret açığını 90 ila 95 milyar dolar bandında tutmayı hedefliyoruz" diye konuştu.

KACIR’IN DEĞERLENDİRMESİ

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, "Temmuz ayında mal ihracatımız, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11 artarak 25 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat değeri olarak kayıtlara geçti. Yıllık ihracatımız ise 269,4 milyar dolara yükseldi" dedi.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Türk sanayisinin katma değerli üretimini kararlılıkla sürdürdüğünü belirterek, temmuz ayı ihracatında tüm zamanların rekorunun kırıldığını duyurdu. Bakan Kacır, "Temmuz ayında mal ihracatımız, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11 artarak 25 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat değeri olarak kayıtlara geçti. Yıllık ihracatımız ise 269,4 milyar dolara yükseldi" ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin yatırım, istihdam, üretim ve ihracat eksenindeki kararlı yürüyüşünün devam ettiğini vurgulayan Kacır, bu doğrultuda elde edilen başarıların ülke ekonomisine güçlü katkılar sağladığına dikkati çekti.